Büyükada’nın tarihine baktığımız zaman , ada ilk olarak Bizans döneminde keşfedilmiştir. Ancak gerçek anlamda önem kazanması Osmanlı zamanında olmuştur. Osmanlı padişahları ve saray mensupları, yaz aylarında sıcaktan kaçarak Büyükada’nın ferahlatıcı ve serin havasını tercih etmişlerdir. Adada birçok tarihi yapıya yer sahipliği vermektedir, bunlar arasında Ayios Yorgi Kilisesi, Hristos Manastırı, Aya Yorgi Tepesi gibi önemli noktalar yer alır.
Büyükada’ya geldiğinizde yapabileceğiniz birçok aktivite bulunmaktadır. İlk olarak, adayı bisikletle veya faytonla gezmek isteyenler için imkan bulunmaktadır. Adayı çevreleyen güzel koyları ziyaret edebilir, tarihi kilise ve manastırları keşfedebilirsiniz. Büyükada’nın meşhur mimarisiyle öne çıkan ahşap köşkleri arasında dolaşarak adanın tarih kokan havasını soluyabilirsiniz.
Büyükada Rum Yetimhanesi
Büyükada’da yer alan tarihi bir yapıdır. Ada’da göze çarpan bu büyük bina, zaman içinde farklı dönemlerde farklı amaçlarla kullanılmış ve birçok tarihî olaya şahitlik etmiştir.
1898 yılında inşa edilen Büyükada Rum Yetimhanesi, Rum cemaatinin çocuklarına ev sahipliği yapmak amacı ile kurulmuştur. Zamanla genişletilen bina, i geniş bir alanı kaplamış ve adanın panoramik manzarasına hakim bir konumda yer almıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Rum cemaati için önemli bir sosyal hizmet kuruluşu olan yetimhane, Rum çocuklarının eğitimine ve bakımına da yer vermiştir.
Ancak, 20. yüzyılın ortalarında siyasi ve toplumsal değişimler, Türkiye’deki Rum nüfusunun azalmasına neden olmuş ve bu durum yetimhanenin işlevini etkilemiştir. 1964 yılında Kıbrıs Harekâtı’nın ardından ise, Türkiye’deki Rum nüfusu daha da azalmış ve sonuç olarak yetimhane de himete kapanmıştır.
Aya Yorgi Kilisesi
Aya Yorgi Kilisesi, Büyükada’nın en yüksek tepelerinden biri olan Aya Yorgi Tepesi’nde yer almaktadır. Kilise, denizden yüksek bir noktada bulunduğu için adanın içerisinde kolayca fark edilebilmektedir. Aya Yorgi Tepesi’ne çıkış, genellikle ziyaretçilere muazzam bir manzara eşliğinde keyifli bir gezi olmaktadır.
Kilisenin tarihi, Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır. Aya Yorgi Kilisesi’nin tam olarak ne zaman yapısı bilinmese de, Bizans döneminden kalma olduğuna ön görülmektedir. Bu nedenle, kilisenin mimarisi ve yapısı Bizans mimarisinin etkilerini taşır. Zamanla kilise, çeşitli onarımlar ve eklemelerle günümüzdeki halini almıştır.
